พวงหรีดวัดพระศรีมหาธาตุ“โรงศพ” เป็นสถานที่ที่มีบทบาทสำคัญในทุกสังคม ไม่ว่าจะอยู่ในรูปแบบใดก็ตาม เพราะเป็นสถานที่สำหรับจัดการกับร่างผู้ล่วงลับ และเป็นที่จัดพิธีศพตามประเพณี ความเชื่อ
พวงหรีดวัดพระศรีมหาธาตุและศาสนาของแต่ละวัฒนธรรม โรงศพไม่ได้มีเพียงหน้าที่จัดเก็บศพเท่านั้น แต่ยังเป็นสถานที่ที่ช่วยเชื่อมโยงคนในครอบครัว ญาติพี่น้อง และเพื่อนฝูง ให้ได้มาพบปะ แสดงความไว้อาลัย และส่งผู้จากไปด้วยความเคารพ
ในสังคมไทย โรงศพส่วนใหญ่ผูกพันกับวัด เนื่องจากพระพุทธศาสนาเป็นศาสนาหลัก
ร้านพวงหรีดวัดพระศรีมหาธาตุประชาชนจำนวนมากนิยมจัดพิธีงานศพในศาลาวัด ซึ่งมักถูกเรียกว่า “โรงศพ” แต่ในปัจจุบัน โรงศพยังมีรูปแบบที่หลากหลายมากขึ้น เช่น โรงศพเอกชนที่จัดเต็มรูปแบบครบวงจร เพื่ออำนวยความสะดวกแก่ครอบครัวที่ต้องการพิธีการที่เหมาะสมและทันสมัย ประวัติความเป็นมาของโรงศพ
2.1 โรงศพในสังคมไทย
ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน งานศพในประเทศไทยมักจัดขึ้นที่วัด เพราะวัดถือเป็นศูนย์กลางของชุมชนและมีความสัมพันธ์แนบแน่นกับชีวิตผู้คน เมื่อมีผู้เสียชีวิต ครอบครัวจะนำร่างผู้ล่วงลับไปตั้งบำเพ็ญกุศลในศาลาการเปรียญหรือศาลาที่จัดไว้ ซึ่งกลายมาเป็นสิ่งที่เรียกว่า “โรงศพ” ในปัจจุบัน
โรงศพจึงไม่ใช่เพียงแค่สถานที่สำหรับเก็บศพ แต่ยังเป็นสถานที่ประกอบพิธีทางศาสนา มีพระสงฆ์สวดอภิธรรม การเวียนศพ และการจัดงานเลี้ยงแขกผู้มาเคารพศพ
2.2 โรงศพในต่างประเทศ
ต่างประเทศเองก็มีสถานที่ลักษณะคล้ายโรงศพ เช่น “funeral home” ในสหรัฐอเมริกา หรือ “chapel of rest” ในยุโรป ที่ใช้จัดพิธีศพในรูปแบบต่าง ๆ สถานที่เหล่านี้มักมีบริการครบวงจร ตั้งแต่การดูแลร่าง การแต่งกายศพ การจัดหาดอกไม้ พิธีทางศาสนา ไปจนถึงการจัดพิธีฝังหรือเผา
จะเห็นได้ว่า ไม่ว่าจะอยู่ในวัฒนธรรมใด โรงศพล้วนมีบทบาทเดียวกัน คือ การให้เกียรติแก่ผู้จากไปและช่วยเหลือครอบครัวผู้สูญเสีย